Op weg naar een circulaire toekomst

Heeft u het artikel over de circulaire toekomst al gelezen in ons Woonkwartier? In een tijd waarin duurzaamheid steeds belangrijker wordt, krijgt ook circulariteit meer aandacht. Wat is circulariteit en wat betekent dit eigenlijk voor Wold & Waard en voor u als huurder? Jaap Zijlstra, programmaontwikkelaar circulariteit, en Ronny Drost, projectleider verduurzaming, weten er alles van.

Wat is circulariteit?

Circulariteit gaat over het verminderen van afval en het hergebruiken van materialen. Producten en bouwmaterialen worden aan het einde van hun levensduur opnieuw gebruikt of gerecycled. Volgens Jaap is circulariteit een belangrijk onderdeel van duurzaamheid: “Tot nu toe waren we vooral bezig met energie besparen en de energietransitie. Nu richten we ons ook op andere keuzes voor bouwmaterialen en het verminderen van materiaalgebruik. Het gaat niet alleen om de materialen zelf, maar ook om de stappen ervoor. Voordat er materiaal op de bouwplaats is, zijn er grondstoffen verzameld, is energie verbruikt in fabrieken en zijn de  materialen vervoerd. Bij al die stappen kun je verschil maken.” Ronny voegt toe: “Dit geldt niet alleen voor nieuwbouw, maar ook voor renovatie, verduurzaming en onderhoud.” 

Veranderende wereld

Jaap ziet de wereld veranderen: “Het klimaat verandert, waardoor het vaker extreem droog of extreem nat is. Ook zien we steeds vaker tekorten in allerlei bouwmaterialen en grondstoffen. We voelen heel duidelijk dat nu het moment is om ons gedrag en onze bouwgewoontes te veranderen.” 
Dat doen we bij Wold & Waard op drie verschillende manieren:

1. Gebruik van klimaatvriendelijke materialen (preventie)
2. Hergebruik van materialen (verlengen levensduur)
3. Circulaire bedrijfsprocessen (kringloop sluiten)

Het doel is om in 2040 volledig circulair te bouwen, renoveren en onderhouden en de bedrijfsprocessen circulair te hebben ingericht.

Klimaatvriendelijke materialen

Ronny vertelt enthousiast over voorbeelden uit de praktijk: “In Grijpskerk hebben we biobased daken gebruikt. Bij biobased bouwen gebruiken we natuurlijke bouwmaterialen die de aarde niet onnodig uitputten, zoals  plantaardige vezels, vlas en hout.” Volgens Jaap is het belangrijk om te kijken naar de keuze voor bouwmaterialen: “In de bouw wordt veel beton gebruikt, wat veel energie kost om te produceren. Het is eigenlijk een enorm  vervuilend product. Je kunt ook kiezen voor bouwen met hout. Dan sla je juist CO2 op!”

Hergebruik materiaal

Ronny vindt verspilling zonde: “Als ik zie dat bij een renovatieproject glas wordt weggegooid dat eigenlijk nog goed is, raakt me dat. De nieuwbouw is nog redelijk traditioneel ingericht. Er wordt wel gekeken naar hergebruik, maar dat is al snel lastig. En vaak ook duurder. Het is moeilijker om oude dakpannen voorzichtig van een dak te halen, op te stapelen en later opnieuw te gebruiken. Nieuwe, schone en goed verpakte dakpannen gaan sneller. En toch moeten we het doen.” Jaap legt uit dat je zelfs al bij het bouwen van woningen moet nadenken over circulariteit:  “Als je buizen vastzet in betonvloeren, dan kun je dat bij de sloop niet meer scheiden. Je moet dus zo gaan bouwen dat verschillende soorten materialen ook weer losgemaakt kunnen worden.”

Circulaire bedrijfsprocessen

Jaap denkt dat er ook nog verbeteringen mogelijk zijn bij circulaire bedrijfsprocessen: “Waarom kiezen we niet voor opgeknapte fairphones en refurbished smartphones in plaats van nieuwe smartphones. Of navulbare pennen in  plaats van plastic wegwerp pennen? Ook kleine stapjes hebben effect!” Ook ons inkoopbeleid en afvalbeheer kunnen worden verbeterd. Het kan Jaap niet snel genoeg gaan:  “Er liggen nog genoeg mogelijkheden voor verbetering, maar het gaat stap voor stap.” 

Samen voor een circulaire toekomst

De ambities van Wold & Waard zijn hoog. Jaap: “In 2040 willen we volledig circulair werken. Maar dat bereik je niet zomaar. We beginnen klein met verschillende pilots waar we van kunnen leren.” Die ambities kunnen we volgens Ronny niet alleen realiseren: “Daar hebben we ook andere partijen zoals aannemers bij nodig. En ook huurders hebben een rol. Het betekent ook dat je bij renovatie soms een goede, tweedehands toiletpot in de woning kan
krijgen in plaats van een splinternieuwe. Natuurlijk zorgen we ervoor dat alles schoon is en er netjes uit ziet, maar we moeten niet alleen perfectie willen.” Uiteindelijk gaat het ook om schaalvergroting. “We proberen in dit proces een aanjager te zijn. We kijken of we andere corporaties mee kunnen krijgen. En het begint ook met het bevragen van aannemers. Het is een proces van de lange adem, maar dat is zeker geen reden om dan maar niet te beginnen,” licht Jaap toe. Door samen te werken kunnen we een positieve bijdrage leveren aan een circulaire toekomst.

Ook u als huurder kunt verschil maken

Als huurder heeft u meer invloed dan u denkt als het gaat om circulariteit. Kleine veranderingen in uw dagelijkse gewoonten kunnen een grote impact hebben op het milieu en de toekomst van onze planeet. Een paar tips:

• Minder kopen: deel of leen.
• Langer gebruiken: repareer in plaats van weggooien.
• Slimmer kiezen: koop lokaal of tweedehands.
• Beter weggooien: minimaliseer afval en scheid afval correct.